Hoogeveen, 18 september 2025 - Je hebt het woord vast wel eens gehoord. Maar wat is alzheimer eigenlijk? En is het erfelijk? Zondag 21 september is het Wereld Alzheimer Dag en daarom vertelt specialist ouderengeneeskunde Bart Saleh in vijf feiten en fabels meer over de ziekte van Alzheimer. En dat is hard nodig, want de verwachting is dat steeds meer mensen deze ziekte krijgen.
Alzheimer en dementie zijn hetzelfde: fabel
‘De woorden ‘alzheimer’ en ‘dementie’ worden vaak door elkaar gebruikt. Maar het is niet hetzelfde. Het verschil is dat alzheimer één specifieke ziekte is en dementie een verzamelnaam voor meer dan 50 verschillende ziektes. Van alle vormen van dementie komt de ziekte van Alzheimer het meeste voor.’
Geluiden niet meer goed herkennen is een symptoom van alzheimer: feit
Bij alzheimer denken de meeste mensen meteen aan problemen met het geheugen. En dat klopt. Maar er kunnen ook andere dingen gebeuren. 1 van de symptomen is agnosie: iemand kan voorwerpen en geluiden niet meer goed herkennen en weet niet meer waar ze voor zijn. Dit heet agnosie. Ook moeite met taal, spraak, desoriëntatie in tijd en plaats, verandering van gedrag zijn symptomen van alzheimer.’ Bekijk alle symptomen op de website van Alzheimer Nederland.
Als je alzheimer hebt, krimpen je hersenen: feit
‘Dat klopt. Als je ouder wordt, krimpen je hersenen. Alleen bij veel vormen van dementie verloopt dit krimpen sneller waardoor de hersenen sneller minder goed werken. Dat is ook bij alzheimer het geval.’
Alzheimer is niet erfelijk: fabel
‘Hoewel alzheimer meestal niet erfelijk is, zijn er wel een aantal genen die de kans op alzheimer iets verhogen of verlagen. Onderzoekers hebben zo'n 75 genen ontdekt die het risico op alzheimer beïnvloeden. Heb je een vader, moeder, broer of zus die na het 65e levensjaar de ziekte van alzheimer kreeg? Dan heb je een iets grotere kans om zelf alzheimer te krijgen door deze risicogenen. De kans neemt maar een paar procenten toe. Het is veel waarschijnlijker dat je de ziekte niet krijgt. Krijgt een familielid voor het 65e levensjaar alzheimer, dan is de kans groter dat erfelijkheid een rol speelt.’
Als je alzheimer hebt, kun je niet meer beter worden: feit
‘Dat klopt. Een medicijn om alzheimer te genezen is er niet. Samen met de zorg en psychologen zorgen we bij Treant voor een passende omgeving voor iemand met alzheimer. Dat betekent dat er gekeken wordt naar onder andere:
- De benadering van iemand: we zijn geduldig, luisteren goed en gaan mee in de beleving van cliënten.
- Over- en onder-prikkeling: te veel geluiden, activiteiten of drukte kan leiden tot angst, onrust of agressie. Te weinig geluiden, activiteiten of beweging kan leiden tot afwezigheid of juist het zelf maken van prikkels. Voor iedereen zoeken wij de juiste balans van prikkels.
- De behoefte van iemand op het gebied van zorg, voeding en een vertrouwde omgeving (welke kan veranderen afhankelijk van de fase en/of vorm van dementie).
Als er probleemgedrag ontstaat, bijvoorbeeld angst, onrust, agressie of lusteloosheid proberen we dit met psychosociale interventies (dus zonder medicatie) te verminderen. Als dat niet goed lukt, kijken we of er medicatie ingezet moet worden.’
Oproep specialist ouderengeneeskunde: vermoeden van alzheimer? Trek aan de bel!
Specialist Ouderengeneeskunde Bart Saleh werkt vijf jaar bij Treant en ziet dagelijks het effect van de ziekte van Alzheimer op mensen. ‘Dementie, waaronder alzheimer, is een ouderdomsziekte. Naarmate we met zijn allen ouder worden, zien we dus ook vaker een vorm van dementie. Doordat ouderen steeds langer thuis wonen, komen ze pas later en met een verder gevorderd stadium van dementie in een woonzorglocatie wonen. Daardoor is er ook meer risico op het ontstaan van probleemgedrag.
Maak je je zorgen over eigen klachten of dat van een naaste? Trek dan aan de bel bij je huisarts. Een vroege diagnose is belangrijk. Hoe eerder alzheimer kan worden vastgesteld, hoe meer je je kan voorbereiden en de juiste ondersteuning kan krijgen.’
Foto: Treant / Specialist ouderengeneeskunde Bart Saleh van Treant
Reactie plaatsen
Reacties